معرفی
کائوچو که به لاستیک طبیعی یا لاستیک هند نیز شهرت دارد، کاربردهای فراوانی در صنعت دارد. از زمانی که گیاهان روی زمین بوجود آمدند، کائوچو نیز وجود داشته است و جالب است بدانید که برخی فسیل گیاهان تولید کننده کائوچو، قدمت چندین میلیون ساله دارند. خواص کشسانی کائوچو سبب شده تا این ماده کاربردهای بسیاری در زندگی روزمره ما داشته باشد و در ساخت لوازم خانگی، تجهیزات بیمارستانی و تولید اسباب بازی از آن استفاده می شود.
تاریخچه کائوچو
کائوچو از شیرابه بیش از 400 نوع گیاه به دست می آید و بخش عمده کائوچو جهان از درختی برزیلی با ارتفاع بیش از 35 متر به نام «هوا برازیلینسیس» تولید می شود. امروزه، مالایا در جنوب شرق آسیا، بزرگترین منابع کائوچوی طبیعی جهان را در اختیار دارد.
کائوچو یا لاستیک مصنوعی برای اولین بار در مقیاس صنعتی در طول جنگ جهانی دوم تولید شد. از آن زمان به بعد، پیشرفت های چشمگیر در صنعت تولید کائوچو مصنوعی، موجب تولید محصولات با کیفیت در این زمینه شده است. از نیمه دهه 1960 میلادی، تولید کائوچوی مصنوعی بسیار بیشتر از تولید کائوچوی طبیعی بوده است. کائوچوی مصنوعی به دلیل ویژگی هایی همچون مقاومت بهتر در برابر مواد شیمیایی، حرارت و روغن نسبت به کائوچوی طبیعی، کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف نظیر صنعت ساخت هواپیما داشته است.
انواع مختلف کائوچو
کائوچو طبیعی: کائوچوی طبیعی در شیره درخت هوا وجود دارد و از پلیمر شدن هیدروکربنی به نام متیل و ایزوپرن تولید می شود. به دلیل این که ساختار کائوچو از یک پیوند دو گانه تشکیل شده است، در اثر حرارت با گوگرد یا سولفور، پیوند آن‌ها باز شده و اتم گوگرد را جذب می کنند، در نتیجه کوئوچو به لاستیک تبدیل می‌شود.
کائوچو مصنوعی: به دلیل این که لاستیک مصنوعی از طریق فرآیند ولکانیزاسیون (حرارات دادن کائوچو با گوگرد) تولید می شود، لاستیک تولید شده را کوئوچوی ولکانیزه می نامند. کائوچوهای مصنوعی دیگری وجود دارند که از ترکیبات دیگری حاصل می‌شوند.
کاربردهای مختلف کائوچو کدامند؟
همانطور که قبلا اشاره کردیم، کائوچو به دلیل دارا بودن خواص کشسانی، کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف از جمله صنعت ساخت هواپیما، تجهیزات بیمارستانی، تولید اسباب بازی و لوازم خانگی دارد.
کائوچو چگونه تولید می‌شود؟
برای تولید کائوچو ابتدا در تنه درخت کائوچو شکافی ایجاد می کنند، پس از آن، شیرابه سفید رنگ خارج شده از آن را در فنجان های کوچکی جمع آوری می کنند. در محل جمع‌آوری، شیرابه ها پس از صاف شدن با محلول آمونیاک محافظت می شوند.
شیرابه به دست آمده از درخت کائوچو با گذشت زمان، از طریق فرایند انعقاد و با افزودن اسیدها یا نمکاها جدا می شود. طی این فرایند، لاستیک به شکل یک توده سفید خمیری از مایع جدا می شود، و بعد از آن با استفاده از غلتک، ورقه ای و خشک می‌شود و در نهایت، این ورقه ها به کشورهای مختلف صادر می شوند. به دلیل این که کائوچوی خام، خاصیت کشسانی بالایی ندارد، از طریق فرآیند ولکانیزه، به آن گوگرد اضافه شده و پس از آن، مواد پرکننده نظیر دوده کربن اضافه می‌شود تا خواص کشسانی و استحکام کائوچو افزایش یابد. ناگفته نماند که تولید کائوچو از این روش، بسیار پرهزینه است.
در روش جدید تر، شیرابه منعقد شده از طریق ایجاد برش بین دو غلتک، به دانه تبدیل می شود و این دانه ها در خشک کن های مکانیکی، خشک می شوند. خشک کردن دانه ها از این طریق بسیار سریع تر از روش های قدیمی است. پس از آن، در یک مخلوط کن به نام بنبوری به کائوچو، دوده، روغن و مواد دیگری نظیر مواد تاخیرانداز افزوده می شود. این مواد حدود 7 دقیقه با یکدیگر مخلوط می شوند و مخلوط به دست آمده را پس از سرد شدن بصورت ورقه درمی آورند. در نهایت، پس از فرم دادن به لاستیک، آن را حرارت می دهند و به دلیل اتصال مولکول‌‌های کائوچو و گوگرد، لاستیک حاصل، حالت کشسانی پیدا می کند.
ناگفته نماند تا به امروز امکان بازیافت لاستیک های مصنوعی تولید شده از کائوچو فراهم نشده است.
This is the right website for anybody who wants to find out about this topic. You understand a whole lot its almost tough to argue with you (not that I personally would want toÖHaHa). You definitely put a new spin on a topic which has been written about for years. Excellent stuff, just excellent!